بررسی تخصصی موتور گیرلس آسانسور
بررسی تخصصی موتور گیرلس آسانسور
موتور آسانسور یک قطعه‌ی الکترومکانیکی است که در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری در طراحی انواع آن بوجود آمده است. یکی از این طراحی‌های موتورآسانسور ، موتور گیرلس (Gearless) یا موتور ام آر ال (MRL) است. موتور بدون گیربکس در سال 1998 توسط شرکت بزرگ و مطرح شیندلر ارائه شد. موتور گیرلس آسانسور نسبت به موتور گیربکسی مزایای بسیاری دارد که باعث شده است در کشورهای اروپایی و آمریکای از آن به خوبی استقبال شود. در حال حاضر تقریبا قیمت موتورهای بدون گیربکس دوبرابر قیمت موتورهای گیربکسی است. در این مقاله پویا اوج قصد دارد بصورت کامل و تخصصی موتورهای گیرلس یا MRL آسانسور را بررسی کند. با ما همراه باشید.
اگر در مورد انواع موتورهای آسانسور اطلاعات کافی ندارید. بهتر است پیش از شروع، مقاله ی انواع موتور آسانسور را مرور کنید.
پیدایش موتور گیرلس
با کمک موتورهای DC می‌توان سرعت موتور را با کمک یک ژنراتور DC و یک خروجی متغیر کنترل نمود. بطور کلی از موتورهای DC برای مصارفی که نیاز به حرکت نرم، آرام و دقیق است استفاده می‌شود. در سال 1980 نوآوری الکترونیک در درایوها باعث گردید به جای استفاده از ژنراتور DC در موتورهای DC، از درایو استفاده شود. با استفاده از موتورهای گیرلس و به کارگیری فناوری‌های الکتریکی نوین، به راحتی می‌توان مناسب‌ترین حرکت آسانسور و همچنین توقف صحیح آسانسور در تراز طبقات را بدست آورد. مزایای بسیاری برای استفاده از درایوها می‌توان عنوان نمود. برخی از این مزایا عبارت است از:
- بازده بیشتر درایوها در مقابل ژنراتورهای DC
- کنترل کنندگی بهتر درایوها
- کیفیت بالای حرکت با کمک درایوها
- کنترل فرکانس
- کنترل ولتاژ
پیدایش تکنولوژی درایو در صنعت آسانسور باعث ظهور موتورهای AC بدون گیربکس شد.
موتور آسانسور گیرلس (MRL) چگونه کار می‌کند؟
آسانسورهای که در گذشته از موتور گیرلس در طراحی آن بهره می‌برد را آسانسورهای (واردلئونارد) نام‌گذاری می‌کردند. استفاده از تکنولوژی درایوها سبب شد تا کیفیت حرکتی موتورهای گیرلس DC بسیار بالا برود. همچنین باعث دسترسی هر نوع سرعت با استفاده از این تکنولوژی فراهم گردید. موتورهای گیرلس را به دو نوع زیر تقسیم‌بندی می‌کنند:
- موتور گیرلس بشکه ای یا درامی: در این نوع موتورها روتورموتور آسانسور بصورت داخلی می‌باشد
- موتور گیرلس دیسکی یا تخت: در این نوع از موتورهای بدون گیربکس روتور بصورت بیرونی است.
در مقایسه با موتور گیربکسی آسانسور، یک موتور الکتریکی گیرلسی (بدون گیربکس) از اجزای زیر تشکیل می‌شود:
- موتور محرکه
- فلکه کششی
- شاسی
- ترمز مغناطیسی
- آرمیچر جریان مستقیم (روتور)
- بلبرینگ‌های محافظ
در صورت نیاز از فلکه‌ی هرزگرد نیز برای موتورهای گیرلس استفاده می‌شود. در حالت‌های خاص طراحی نیز از سیم بکسل دوبل در موتورهای بدون گیربکس استفاده می‌شود. در این موتورآسانسور نیرو بدون دخالت کردن گیربکس بصورت مستقیم به کابین منتقل می شود. در حال حاضر موتورهای گیرلس آسانسور در سرعت‌های مختلف تولید و طراحی می‌شوند. با این حال بطور معمول از این موتورهای برای سرعت‌های 2.5 متر بر ثانیه در آسانسورها استفاده می‌شود. در حال حاضر شرکت‌های بسیاری در تولید و طراحی این نوع موتورها سرمایه گذاری کرده اند.دوتا از این برندهای آسانسور ، کمپانی ویتور و زیلابگ می‌باشد. اصول و اساس موتورهای گیرلس کاملا شبیه به یکدیگر می‌باشد ولی ظاهر و وزن و ابعاد این موتورها با یکدیگر بسیار متفاوت است. دلیل این امر نیز کاربرد این موتورها در آسانسورهای مختلف با طراحی متفاوت است.
مزایا موتور گیرلس
همانطور که در مقاله‌ی انواع موتورآسانسور شرح داده شد موتورهای گیرلس نسبت به موتورهای گیربکس مزایا و قابلیت‌هایی دارد که در این جا برخی از آن‌ها را یادآوری می‌کنیم:
- نصب آسان‌تر و راحت‌تر موتور گیرلس
- اشغال حجم و فضای کمتر
- کاهش هزینه‌های نصب و نگهداری در موتورهای گیرلس
- بازده 90 درصدی در آسانسورهای گیرلس
- عدم نیاز به روغنکاری موتور گیرلس
- عدم نیاز به تجهیزات خنک‌کننده جانبی برای موتور گیرلس
- کارکرد خوب هنگام ترافیک بالا
- کاهش آلودگی صوتی و سر و صدا
- عدم نیاز به موتورخانه در مدل های MRL
- کیفیت بالای حرکت آسانسور
- طول عمر بالای قطعات آسانسورهای بدون گیربکس
- عدم نیاز به فلایویل
- سازگاری بهتر با محیط زیست
معایب موتور آسانسور گیرلس
در کنار مزایا، موتورهای گیرلس یک سری معایب نسبت به موتورهای گیربکسی دارد. برخی از این معایب عبارت است از:
- هزینه‌ی بالای راه‌اندازی نسبت به موتورهای گیربکس دار
- نیاز به طراحی های دقیق اولیه برای انتخاب اجزای مناسب
- کمبود تجربه در برخی از شرکت‌های آسانسور در زمینه آسانسورهای روملس
- عدم کارایی مناسب و صحیح در محیط‌های صنعتی به علت وجود ذرات مخرب
- نیاز به تخصص بالا برای نصب و راه‌اندازی موتورآسانسور گیرلسی
البته با توجه به مزایایی که موتورهای گیرلس دارند، در دراز مدت استفاده از موتورهای گیرلس می‌تواند از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد.
طراحی موتور گیرلس
در طراحی موتورهای گیرلس دیگر نیاز به قطعات زیر نمی‌باشد:
- چرخ دنده و ماردون
- بلبرینگ دور بالا
- فلایویل
- روغن و روغنکاری موتور
- کوپلینگ
از فلایویل برای کاهش ضربات استارت و توقف آسانسور استفاده می‌شود. فلایویل یک چرخ فلزی بزرگ می‌باشد که به موتور آسانسور متصل است. این قطعه تکانه و ضربات حرکتی موتور را جذب می‌کند و اندکی به نرمی و آرامی حرکت کمک می‌کند. موتورهای گیرلس را از نظر کارکرد با ولتاژ و فرکانس‌های مختلف به انواع زیر تقسیم‌بندی می‌کنند:
- موتور DC ولتاژ متغیر
- موتور AC ولتاژ و فرکانس متغیر
- موتور AC با اهنربای دائمی
طراحی‌های بالا بر سرعت، کیفیت حرکت و توقف آسانسور تاثیر بالایی دارد. در طراحی و انتخاب سیستم موتورهای گیرلس آسانسور باید به ترافیک و نوع کاربری آسانسور، ارتفاع، نوع سیستم سیم بکسل، قرارگیری وزنه تعادل و قطر فلکه کششی دقت شود. بطور مثال در سیستم طراحی وزنه در بغل یا وزنه تعادل در پشت، سیستم طراحی متفاوت است. همچنین در سیستم سیم بکسل 1:1 و 2:2 نیز نیاز به طراحی‌های متفاوت است.
سیستم ایمنی موتورهای گیرلس
در آسانسورهای بدون گیربکس ترمز از نوع جمع شونده خارجی است. این ترمز به 2 نوع کفشک مجهز است. در موتور آسانسور نیز سیستم ترمز بصورت باز شونده داخلی است. بطور کلی ترمز در سیستم آسانسور گیرلس به گونه‌ای طراحی می‌شود که بطور مستقل عمل می‌کند و پیش از فعال شدن پاراشوت، کابین را از حرکت باز می‌دارد. کیفیت کفشک‌های به کار رفته در سیستم ترمز آسانسور گیرلس باید به نکات زیر دقت شود:
- باید در مقابل خراش و ساییدگی از پایداری خوبی برخوردار باشند.
- سایش مطلوبی داشته باشند
- ویژگی ارتجاعی در آن‌ها در حد قابل قبولی باشد.
- مقاومت گرمایی و حرکتی بسیار بالایی داشته باشند.
- در برابر رطوبت و سایر موارد مخرب طبیعی از استحکام خوبی برخوردار باشند.
نکاتی که در موتور آسانسور گیرلس باید رعایت شود
همانطور که در بالا توضیح داده شد، در نصب آسانسورهای گیرلس نیاز است که سیستم مورد نیاز توسط مهندس‌های با تجربه از پیش طراحی شده باشد و نسبت به سیستم طراحی شده بهترین نوع تابلو فرمان و اینورتر را طراحی و نصب نمود. همچنین نصاب‌های آسانسور گیرلس باید به تمامی تکنیک‌های فنی نصب آسانسور گیرلس آشنایی کامل داشته باشند. از موارد زیر می‌توان به عنوان موارد ضروری در نصب آسانسورهای گیرلس اشاره کرد:
- طراحی مناسب و صحیح اجزای در ارتباط مستقیم باموتور آسانسور گیرلس
- توجه و دقت به استانداردهای مربوطه
- نصب درست و با دقت گاورنر در چاه آسانسور
- تهیه شرایط و نیازهای مربوط به موارد اضطراری و نجات مسافرین و تعمیرکاران
در نگهداری موتورهای گیرلس باید آن‌ها را به صورت جدی از آب و مواد شیمایی و اسیدی دور نگه داشت. همچنین محل نگهداری موتورهای بدون گیربکس باید از نظر آب و هوا کاملا تعادل باشد. با توجه به کمبود تجربه در طراحی و همچنین عرضه موتورهای گیرلس به کاربران، انتخاب فروشگاه مطمئن برای خرید آسانسورهای روملس از نکات مهمی است که در ایران باید به آن بسیار دقت شود. در بسیاری از موارد پس از طراحی آسانسور گیرلس به علت عدم موجودی کالای مربوطه مشتری مجبور به تحمل هزینه بالا جهت تعویض طراحی می‌شود. بهترین فروشگاه آسانسور را در زمینه موتورهای بدون گیربکس انتخاب نموده تا از خسارت‌های بیهوده جلوگیری کنید. برای مشاوره و تهیه انواع موتورهای گیرلس می‌توانید باپشتیبانی نوین پویا تماس بگیرید.